پهنه بندی نواحی سیل خیز در حوضه آبریز جونقان

با تمام اهمیتی که آب در اقتصاد ایران دارد، سیلاب ها هر ساله حجم عظیمی از آب ها و خاک های حاصلخیز کشور را از دسترس خارج نموده و به کویرها، دریاچه ها و دریا انتقال می دهند. از این رو، در کنترل و مبارزه با این پدیده شناخت عوامل و پارامترهای موثر بر سیلاب اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از روش های مدیریتی مواجهه با سیل، پهنه بندی مناطق و حوضه های آبریز از نظر سیل خیزی می باشد.این پژوهش در پی شناسایی مناطق سیل خیز و میزان خطرپذیری آن ها و همچنین پهنه بندی سیل خیزی در سطح حوضه آبریز جونقان در استان چهارمحال و بختیاری می باشد. پارامترهای مورد بررسی در این تحقیق شامل مساحت، طول، ضریب شکل، شیب متوسط، اختلاف ارتفاع، شماره ی منحنی (cn)، طول آبراهه ی اصلی، شیب آبراهه اصلی، نسبت انشعاب، مجموع طول آبراهه ها، تراکم زه کشی، زمان تمرکز، حداکثر بارش 24 ساعته، دبی پایه، دبی اوج زیرحوضه ها می باشند که لایه های مربوط به هر پارامتر در محیط gis تهیه شد. برای تعیین میزان تأثیر و وزن دهی به پارامترها در رابطه با خطر وقوع سیل، پس از تکمیل پرسشنامه ی مقایسه ی زوجی از سوی کارشناسان، از مدل ahp در قالب نرم افزار expert choice استفاده شد. سپس با اعمال وزن های به دست آمده در نرم افزار gis نقشه ی پهنه بندی خطر سیل حوضه جونقان تهیه و در پنج طبقه سیل خیزی بسیار کم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد دسته بندی شد. نتایج نشان می دهد که زیر معیار مساحت با وزنی معادل 0/439 در رابطه با خطر وقوع سیلاب از بیش ترین میزان تأثیر و اهمیت برخوردار است و زیرحوضه 16 به عنوان سیل خیزترین زیرحوضه شناخته شد.